Bitolj je jedan od najstarijih gradova na Balkanu, koji je u svoje temelje uzidao više od 10 vekova. Prvo naselje na teritoriji današnjeg Bitolja podigli su Srbi, u 11. veku, na teritoriji koja je bila prnjavor, odnosno metoh manastira Bukovo. Na širem području Bitolja život je začet hiljadama godina pre Srba, o čemu svedoči i sačuvani artefakt iz doba neolita, koji predstavlja božanstvo, a istovremeno i prototip objekta u kome su živeli praistorijski ljudi u Pelagoniji. To je najstariji pronađeni neolitski artefakt na celom Balkanu. O kontinuitetu života u okolini Bitolja svedoči i antički grad Heraklea Linkestis, koji je još u 4. veku pre nove ere podigao Filip Makedonski, otac Aleksandra Makedonskog. Taj grad je podignut uz samu Via Ignaciu, čuveni trgovački put koji je povezivao Drač sa Konstantinopoljem, odnosno Jadransko sa Egejskim morem.