Tradicije Prvog svetskog rata – Spomenici, 2. deo, 3. epizoda (1998)

Između 1935. i 1940. godine Ministarstvo prosvete Kraljevine Jugoslavije izdalo je tridesetak odobrenja za podizanje spomenika i spomen ploča Kralju Aleksandru I Karađorđeviću. Izgradnja spomenika bila je motivisana njegovim ulogama u ratnom sukobu i ujedinjenju Južnih Slovena, ali i tragičnom smrću u atentatu 9. oktobra 1934. godine u Marselju. U kontekstu ratnih tradicija izdvajaju se četiri monumentalna spomenika posvećena Aleksandru, koja su imala ulogu simbola u kreiranju ideologije narodnog jedinstva: bronzana stojeća figura, rad Antuna Avgustinčića u Varaždinu, rađena na zahtev Gradskog vijeća, konjanička skulptura delo Alojza Dolinara u Ljubljani, konjanička statua Radeta Stankovića u Nišu i dvojni konjanički spomenici Kralju Petru i Kralju Aleksandru u Skoplju, po zamisli Antuna Avgustinčića. Jedini sačuvan spomenik takvog tipa je monumentalni spomenik Petru i Aleksandru, rad vajara Real de Soreta na Trgu jugoslovenskog kralja Aleksandra u Parizu u Francuskoj. Ostali više ne postoje. Pažnja je posvećena i izgradnji spomenika iz najopštijeg kruga sećanja, sa posebnim akcentom na spomenike „Pobedniku“ na Kalemegdanu i „Neznanom junaku“ na Avali, oba rad Ivana Meštrovića. Emisiju obogaćuje autentična fotografska i filmska građa iz vremena nastanka spomenika, kao i segmenti iz filmova „Svetla velegrada“, Čarlija Čaplina iz 1931. i „Optužujem“, Abela Gancija iz 1919. godine.